ANALECTA 1 - EERSTE BOEK / AANKOMST IN KARCHEDON

01. HERA'S VIJANDIGHEID TEGENOVER DE TROJANEN

Hera's diepe wrok jegens de Trojanen.

Meteen al in het begin van de Aeneis, in de aanhef tot de Mousai, wordt het thema van de vijandigheid van Hera ten opzichte van de Trojanen en de missie van Aineias uiteengezet - oorzaak van het feit dat de tocht van Troje naar Kumai in Hesperia jarenlang zou duren.

Muze, vermeld de reednen mij, vermeld
om welke hoogheidschennis, hoe gegriefd
der goden koningin die vrome held
gedwongen heeft tot zoveel avontuur, 10
zoveel beproeving! - Toornen goden zo?
(v 8-11)

Oorzaken van Hera’s wrok jegens de Trojanen.

Ook worden meteen de oorzaken van haar wrok vermeld. Ten eerste dat Karchedon Hera’s favoriete stad is en dat deze stad in de toekomst vernietigd zal worden door de stad die door de Trojanen op bevel van Zeus, haar echtgenoot, in Hesperia gesticht zal worden. (M.i. een typisch geval van omgekeerd wishful thinking of zoiets, in ieder geval wel een kronkelredenering). En de belediging die haar door de uitkomst van het oordeel van Paris van Trojaanse kant is toegebracht met daarbovenop de ontvoering van Helena van Sparta naar Troje en de affaire van Zeus met de Trojaan Ganymedes.

Een oude stad door Tyriërs bevolkt,
Carthago, lag eens tegenover 't land
Italia, ver van de Tiber-mond,
door rijkdom krachtig, ook tot krijgsbedrijf.
Aan die gaf Juno - zegt men - boven alle 15
de voorkeur, boven Samos zelfs. Haar wagen
en wapens stonden daar. Als 't mooglijk was,
zou de godin een wereldmacht daar kweken.
Maar nu had zij gehoord, dat Trojes kroost
het Tyrisch bolwerk eens verdelgen zou, 20
een machtig, strijdbaar volk vandaar ontsproten
tot Libya's noodlotge ondergang.
Dit duchtend en verleden krijg bewust,
die zij voor 't dierbaar Argos had gevoerd, -
nog niet vergeten was haar bittre grief: 25
het Paris-oordeel bleef diep in haar hart
geborgen, die versmading van haar schoon,
't gehaat geslacht, de hoge plaats waartoe
de jonge Ganymedes was geschaakt, -
vertoornd hierover dreef Saturnus’ dochter,
wat van Trojanen Grieks geweld ontkwam, 30
ver door de golven weg van Latium,
zodat zij vele, vele jaren lang,
door 't lot geteisterd, langs de zeeën zwalkten.
Zo zwaar woog d'oorsprong van 't Romeinse volk.
(v 12-33)

Hera’s vastbijten in haar wrok.

Vanwege deze vijandigheid tegenover de Trojanen en hun te stichten stad die ook nog eens haar favoriete stad verdelgen zal, wil Hera Aineias’ vloot schipbreuk laten lijden.

Nauw zeilden zij, Sicielje buiten zicht,
de volle zee blij in, schuim om de boeg, 35
of Juno dacht met eeuwge wrok in 't hart:
   "Ik mij gewonnen geven, staken wat 'k
eens ondernam, onmachtig 'n Teucrisch vorst
te weren van Itali’ om 't verbod
van 't Noodlot? Pallas kon toch immers wel
der Grieken vloot verbranden en henzelf
in zee verdrinken om de schuld van één, 40
de hartstocht van Ajax, Oïleus' zoon!
Een bliksemschicht uit onweerswolken drillend
sloeg zij de schepen stuk, de wolken hoog;
hem, vlammen brakend uit doorboorde borst,
smakte haar windhoos op een rotspunt vast -; 45
ik, godenkoningin, zuster en gade
van Jupiter, voer met een enkel volk
jarenlang oorlog! Zal dan iemand nog
aan Juno’s altaar godeneer bewijzen?"
(v 34-49)

Hera laat de Trojanen schipbreuk lijden maar Poseidon komt tussenbeide.

Hera roept de hulp van de windgod Aeolos in om Aineias’ vloot schipbreuk te laten lijden.
De vloot heeft het zwaar te verduren maar Poseidon voelt zich door de windgod in zijn eer aangetast en maakt een einde aan de storm. De zeenimf Kymothoë (even terzijde: andere namen van zeenimfen, ‘nereïden’, zijn Kymodoke en Kymokokeia) en Triton tillen samen stuk voor stuk de gestrande schepen van de hoge klippen af. Aineias landt  op Afrikaanse kust. ‘Door zware zorg gekweld, dekt hij met schijn van hoop een diepe smart.’ (v 208-09)

> terug / omhoog naar begin pagina